Ustawa o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz wychowaniu dziecka – „Aktywny rodzic” spowoduje m.in. zmiany w sposobie dofinansowania opieki nad dziećmi w katowickim Żłobku Miejskim oraz żłobkach niepublicznych. Jednocześnie korekcie ulegnie wysokość opłaty za dodatkowe godziny pobytu dzieci w miejskich przedszkolach.
Ustawa o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu dziecka – „Aktywny rodzic” wprowadza od 1 października 2024 r. trzy świadczenia wspierające rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu dziecka:
• świadczenie „aktywnie w żłobku”,
• świadczenie „aktywni rodzice w pracy”,
• świadczenie „aktywnie w domu”.
– Zgodnie z nowymi przepisami świadczenie „Aktywnie w żłobku” będzie kierowane do wszystkich rodziców dzieci uczęszczających do instytucji opieki nad dziećmi do lat 3, tj. żłobka, klubu dziecięcego albo dziennego opiekuna i będzie przysługiwało w wysokości do 1500 zł miesięcznie na dziecko lub do 1900 zł miesięcznie na dziecko niepełnosprawne, jednak nie więcej niż wysokość opłaty, jaką rodzic ponosi za pobyt dziecka w instytucji opieki – wyjaśnia Maciej Biskupski, wiceprezydent Katowic. Świadczenie to wypłacane będzie przez ZUS na wniosek rodziców (od 1 października 2024 r.), jednak nie będzie ono trafiało na konto rodzica a bezpośrednio do instytucji sprawującej opiekę nad dziećmi.
Jednocześnie w związku ze stale wzrastającymi kosztami pobytu dziecka w Żłobku Miejskim ponoszonymi przez gminę w celu realizacji funkcji opiekuńczych, wychowawczych i edukacyjnych (w 2021 miesięczny koszt pobytu dziecka wynosił 1774 zł, w 2023 – 2283 zł, natomiast przewidywany koszt w 2024 – to 2666 zł), Katowice przekazały do konsultacji z organizacjami pozarządowymi projekt uchwały w sprawie korekty wysokości opłaty za pobyt dziecka w Żłobku Miejskim prowadzonym przez Miasto Katowice. W projekcie wskazano wymiar opłaty do 10 godzin dziennie w wysokości 1000 zł miesięcznie i będzie on mógł być pokryty środkami ze świadczenia „Aktywnie w żłobku”. Bez zmian pozostanie wysokość dodatkowej opłaty za wydłużony wymiar opieki w wysokości 30 zł za godz. oraz opłaty za wyżywienie, która wynosi 9,50 zł za każdy dzień korzystania z posiłków.
Zmiana wysokości opłaty planowana jest na dzień 1 października 2024 r., tak aby nowy wymiar opłaty za pobyt dziecka w żłobku mógł być pokrywany ze świadczenia „aktywnie w żłobku”. – Aktualnie na terenie Katowic funkcjonuje 13 oddziałów Żłobka Miejskiego zlokalizowanych w różnych dzielnicach miasta, który dysponuje łącznie 1006 miejscami opieki nad dziećmi w wieku do lat 3. Dodatkowo, wiosną przyszłego roku uruchomiony zostanie kolejny oddział, na os. Witosa, który będzie oferował kolejnych 90 miejsc – mówi Małgorzata Moryń-Trzęsimiech, naczelniczka wydziału polityki społecznej w Urzędzie Miasta Katowice, który nadzoruje Żłobek Miejski. – Budżet Żłobka Miejskiego w 2023 r. wyniósł ponad 27,8 mln zł i był o ponad 7 mln wyższy niż budżet w 2021 r., to pokazuje jak szybko rosną koszty funkcjonowania żłobka – dodaje naczelniczka.
Wprowadzenie świadczenia „aktywnie w żłobku” gwarantuje wszystkim rodzicom uzyskanie wsparcia finansowego na pokrycie kosztów opłaty za pobyt dziecka w żłobku w kwocie wyższej niż dotychczasowa dotacja miasta Katowice. Dlatego, aby uniknąć sztucznego zawyżania stawek za opiekę w żłobkach niepublicznych, Katowice przygotowały również projekt uchwały dotyczącej uchylenia uchwały w sprawie określenia wysokości i zasad ustalania oraz rozliczania dotacji celowej dla podmiotów prowadzących żłobki na terenie miasta Katowice.
Aktualnie katowicki Żłobek Miejski oferuje 1006 miejsc dla dzieci do lat 3. W 2012 roku było to 612 miejsc co oznacza ponad 60% wzrost – to powyżej średniej Unii Metropolii Polskich, która w opracowaniu „Analiza sytuacji i wyzwań placówek opieki nad dziećmi do lat 3 w miastach UMP” z 2023 r. wskazała średni wzrost liczby miejsc w placówkach publicznych w miastach UMP na poziomie 54%.
Korekta wysokości opłaty za dodatkowe godziny w miejskich przedszkolach
– W 2018 roku, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom mieszkańców, Katowice wprowadziły zapewnienie bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki w miejskich przedszkolach w wymiarze 6 godzin dziennie, pokrywając z budżetu miasta koszty dodatkowej godziny. Wtedy też określono wysokość stawki, za każdą kolejną godzinę pobytu dziecka w placówce oraz sytuacje, w których kwota ta może ulec obniżeniu lub wyzerowaniu – przypomina Sławomir Witek, naczelnik wydziału edukacji i sportu w Urzędzie Miasta Katowice.
Ustalone w 2018 roku opłaty nie były waloryzowane. Jednak biorąc pod uwagę tegoroczne obwieszczenie Ministra Edukacji dotyczące wysokości wskaźnika waloryzacji Katowice przygotowały projekt uchwały proponujący korektę wysokości tej opłaty. Utrzymując sześciogodzinny dzień bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki w miejskich przedszkolach oraz wszystkie wcześniej uchwalone zwolnienia, takie jak opłata za dodatkowe godziny za trzecie i kolejne dziecko w placówce, za dzieci posiadające orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, dzieci sześcioletnie realizujące roczne obowiązkowe przygotowanie przedszkolne i dzieci uczęszczające do przedszkoli realizujących projekty dofinansowane z funduszy unijnych zaproponowano, że opłaty za rozpoczęte godziny pobytu dziecka w przedszkolu poza czasem 6 godzin wzrosną o 44 grosze dla pierwszego i 15 groszy dla drugiego dziecka w placówce.
Stosowna uchwała w tej sprawie została przekazana do konsultacji społecznych z organizacjami pozarządowymi, a następnie zostanie przedłożona Radzie Miasta Katowice.
Opracowanie: Wydział Komunikacji Społecznej Urzędu Miasta Katowice
