Wysoka inflacja, wzrost cen paliw i prądu oraz płac, wzrost kosztu odbioru i przetwarzania odpadów komunalnych, a także konieczność osiągnięcia coraz wyższych poziomów recyklingu oraz niski poziom selektywnej zbiórki „u źródła” w szczególności w zabudowie wielolokalowej – to najważniejsze powody wpływające na korektę stawki za odbiór śmieci. Nowe stawka wyniesie 35,20 zł od osoby za odpady segregowane. Natomiast za brak selektywnej zbiórki, która jest obowiązkiem nałożonym przez ustawodawcę, wysokość stawki wyniesie 70,40 zł za osobę miesięcznie. Nowe stawki mają obowiązywać od 1 września 2024 roku. To pierwsza od blisko 3 lat korekta tej stawki. Podobne zmiany w tym czasie były wprowadzane w wielu miastach w całej Polsce – w tym w woj. śląskim.
Gotowy jest już projekt uchwały „w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz stawki opłaty”. W kolejnych tygodniach uchwała trafi pod obrady Komisji Infrastruktury i Środowiska oraz Komisji Budżetu Miasta, a następnie będzie głosowana podczas sesji Rady Miasta Katowice. Zgoda radnych jest niezbędna, by zmienić wysokość stawki za odbiór odpadów.
– System gospodarki odpadami powinien się sam bilansować. Oznacza to, że koszty usługi odbioru i zagospodarowania odpadów muszą być pokryte w całości z opłaty wnoszonej przez mieszkańców, a miasto do tego zadania nie powinno dopłacać. Stąd, by utrzymać dotychczasową jakość usług, konieczna jest korekta stawki. Dzięki temu mieszkańcy w dalszym ciągu będą mogli bezpłatnie skorzysta
w ciągu roku z big-bag’ów na gruz czy z opcji odbioru dużego sprzętu AGD/RTV – podkreśla Jarosław Makowski, wiceprezydent Katowic. – Pomimo systematycznego wzrostu kosztów obsługi systemu gospodarki śmieciowej przez ostatnie blisko 3 lata, dzięki optymalizowaniu wielu działań, udawało nam się uniknąć korekty stawki. Niestety, ze względu na niezależne od nas czynniki zewnętrzne związane ze znaczącym wzrostem kosztów, nie jest to już dłużej możliwe – dodaje wiceprezydent.
Główne powody zmiany wysokości stawki za odbiór śmieci w Katowicach to czynniki zewnętrzne, w tym:
-
wzrost kosztów energii i kosztów paliwa – tylko w tym roku opłata za MWh, jaką uiszcza Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej wzrosła o prawie 300%, a ceny oleju napędowego w przedziale czasowym 2021-2024 wzrosły o ok. 25%.
-
wzrost płacy minimalnej – Płaca minimalna w 2021 r. wynosiła 2800 brutto, natomiast od lipca 2024 r. to 4300zł, co oznacza wzrost o 53,6%.
-
podwyższenie standardów, m.in. recyklingowych – normy wynikające z rozporządzenia UE każdego roku rosną. Zgodnie z wymogami Unii Europejskiej każda gmina w Polsce do 2030 r. powinna przetwarzać aż 60% zebranych odpadów, co oznacza konieczność poniesienia kolejnych nakładów m.in. na zatrudnienie i infrastrukturę. Problem stanowi też egzekwowanie segregacji odpadów w budynkach wielorodzinnych, które jest bardzo trudne.
-
wzrost stawek opłaty marszałkowskiej, czyli opłat za korzystanie ze środowiska, jakie pobiera Urząd Marszałkowski – w przypadku tzw. stabilizatu w okresie 2021-2024 stawka ta wzrosła o 24,3%,.
-
zmiany prawne generujące dodatkowe koszty – np. przepisy związane z wymaganym udziałem pojazdów elektrycznych lub gazowych we flocie oraz wymogi dotyczące kontroli wizyjnej.
Zmienić stawkę za odbiór śmieci musiało w tym czasie wiele górnośląskich i zagłębiowskich miast. Katowickie stawki po korekcie są w zdecydowanej większości przypadków zbliżone do stawek w innych miastach. Dla porównania w okolicznych miastach stawki wynoszą – 38 zł/os. w Dąbrowie Górniczej, 37 zł/os. w Rudzie Śląskiej, 35,70 zł/os. w Siemianowicach Śląskich. Są także miasta, w których stawka od osoby przekracza 40 zł. Dla przykładu we Wrocławiu wysokość stawki za gospodarowanie odpadami komunalnymi, które są zbierane i odbierane w sposób selektywny, wynosi 41,24 zł za każdą osobę zamieszkującą daną nieruchomość, a w przypadku niewypełnienia obowiązku zbierania odpadów komunalnych w sposób selektywny to 82,48 zł od osoby.
Zgodnie z przepisami maksymalna wysokość stawki jaką mogło wprowadzić miasto to 53,57 zł od osoby. Stawka przyjęta w uchwale wynosi 35,20 zł (za selektywnie zbierane odpady), co stanowi ok. 65% maksymalnej stawki.
Warto pamiętać, że Katowice zapewniają swoim mieszkańcom odbiór odpadów z jedną z największych częstotliwości w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Dodatkowo, MPGK zajmuje się odbiorem wielkich gabarytów, odpadów budowlanych, choinek, zużytych leków, baterii, big-bagów z gruzem. Przed 2013 rokiem nie było to standardem i nadal nim nie jest w wielu innych miastach. Katowice dysponują także jednym z najnowocześniejszych zakładów przetwarzania odpadów w kraju, co pozwala on zabezpieczyć potrzeby mieszkańców. Nowa stawka śmieciowa umożliwi utrzymanie oferowanych im standardów gospodarki odpadowej.
Jednocześnie przypominamy, że cztery Gminne Punkty Zbiórki Odpadów umożliwiają mieszkańcom załatwienie wielu spraw związanych z odbiorem odpadów – a te przy ul. Bankowej i Zaopusta niedawno przeszły gruntowną modernizację by poprawić komfort korzystania z ich usług. Jedną z nich jest np. odbiór worka big-bag, który wykorzystuje się podczas remontów do zbierania powstałego gruzu. Jednorazowo dwa worki rocznie przysługują bezpłatnie mieszkańcom Katowic, którzy wnoszą opłatę śmieciową do Urzędu Miasta Katowice. Worki mogą być wykorzystane tylko przy adresie, za który jest wnoszona opłata śmieciowa. Pojemność jednego to 1 m3. Kaucja wynosi 60 zł – jest ona zwracana po oddaniu worka. Czas na zwrot big-baga wynosi 14 dni od dnia pobrania – wystarczy zgłosić ten fakt, a pracownicy MPGK odbiorą wypełniony worek. Oprócz tego na Bankową można samodzielnie przywozić odpady problematyczne, a także np. zlecić wywóz odpadów czy odbiór big-baga. Firmy, które chcą korzystać z usług MPGK Katowice mogą tu także podpisać umowę. Punkt znajduje się w dogodnej lokalizacji w centrum miasta przy ul. Bankowej 10.
By zmniejszyć koszty funkcjonowania, które bezpośrednio wpływają na wysokość płatności dla mieszkańców, MPGK zainwestowało w farmę fotowoltaiczną. Składa się na nią ponad 2,1 tys. sztuk paneli fotowoltaicznych. Dzięki budowie farmy znajdujący się w bezpośrednim sąsiedztwie Zakład Odzysku i Unieszkodliwiania Odpadów MPGK korzysta teraz z dodatkowego ekologicznego źródła energii. Moc instalacji to 1 MW. Oprócz samych paneli w ramach inwestycji zamontowano inwertery o mocy 90 kW, które przekształcają prąd stały, wyprodukowany przez panele, na zmienny, który później może popłynąć przez sieć i zasilać urządzenia elektryczne. Dodatkowo posadowiona została stacja transformatorowa nN/SN oraz zamontowano wewnętrzną instalację elektryczną. Obiekt został także ogrodzony. Farma rozpoczęła działanie w listopadzie 2023 r.
Opracowanie: Wydział Komunikacji Społecznej Urzędu Miasta Katowice
