Z roku na rok poprawia się jakość powietrza w Katowicach. Dane Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska pokazują, że rok 2022 charakteryzował się najlepszą jakością powietrza w porównaniu do lat ubiegłych.
Dla wskaźnika PM10 (parametr określający ilość zawieszonych w metrze sześciennym powietrza cząsteczek o średnicy nieprzekraczającej 10 mikrometrów) średnia miesięczna w ubiegłym roku wyniosła 28,5, podczas gdy w roku 2021 było to 31, w 2020 – 29, w 2018 r.– 40, a w 2017 r. – 41, natomiast w 2010 r. średnioroczny wskaźnik PM10 wyniósł aż 52. Porównując rok 2022 i 2021 ilość pyłu zawieszonego PM10 spadła o prawie 10%, a na przestrzeni 12 lat jest to spadek prawie o połowę.
– Walka o czyste powietrze to jedno z naszych priorytetowych zadań, tu nie oszczędzamy środków. Na samą wymianę pieców przeznaczyliśmy od 2015 roku ponad 70 mln zł. Wiele trzeba jeszcze zrobić i absolutnie nie zamierzamy osiadać na laurach, ale statystyki jakości powietrza potwierdzają, że kierunek jaki obraliśmy jest bardzo dobry – mówi Marcin Krupa, prezydent Katowic. – Działania związane z walką o to, abyśmy oddychali czystym powietrzem prowadzone są w Katowicach wielotorowo. To z jednej strony miejski program dotacji do wymiany źródła ciepła, dzięki któremu w 2022 roku udało się wymienić rekordową liczbę 1848 pieców. Z drugiej natomiast działania edukacyjne i informacyjne, jak chociażby uruchomione jedno z pierwszych w Polsce Miejskich Centrów Energii, wizyty Smogobusa w dzielnicach, czy też organizacja Dni Energii. Z trzeciej strony to kontrole straży miejskiej, która także przypomina i egzekwuje zapisy ustawy antysmogowej – dodaje prezydent.
Straż Miejska także walczy o czyste powietrze
O to, aby powietrze którym oddychamy było jak najczystsze walczy także Straż Miejska w Katowicach. Zadania z zakresu ochrony środowiska w sezonie grzewczym wykonuje łącznie 50 przeszkolonych strażników posiadających upoważnienia do przeprowadzania kontroli przestrzegania i stosowania przepisów o ochronie środowiska.
– To 46 strażników dzielnicowych oraz 4 strażników Zespołu ds. Ochrony Środowiska. Docelowo, w przypadku wystąpienia stanów alarmowych istnieje możliwość zintensyfikowania działań kontrolnych poprzez oddelegowanie pozostałych strażników miejskich – tłumaczy Dariusz Sierszeń, zastępca komendanta Straży Miejskiej w Katowicach ds. komunalnych. – W 2022 roku katowiccy strażnicy miejscy przeprowadzili 1030 interwencji dotyczących spalania odpadów. W związku z podejrzeniem, iż duże zadymienie i nieprzyjemny zapach może wynikać ze spalania odpadów strażnicy skontrolowali 382 paleniska, ujawniając łącznie 60 wykroczeń – dodaje.
W wyniku podjętych działań strażnicy nałożyli łącznie 38 grzywien (mandatów karnych), z czego 21 mandatów karnych w wysokości 2950 złotych oraz 17 mandatów karnych w wysokości 2050 złotych – egzekwując przepisy prawa miejscowego, w tym zapisy tzw. Uchwały Antysmogowej dla województwa śląskiego. W stosunku do 2 sprawców wykroczeń oraz do 19 sprawców naruszających przepisy uchwały antysmogowej strażnicy zastosowali środki oddziaływania wychowawczego w postaci pouczenia. W jednym przypadku skierowano wniosek o ukaranie do sądu.
W ubiegłym roku funkcjonariusze Zespołu Ochrony Środowiska przeprowadzili 27 kontroli wspólnie z pracownikami firmy FLYTRONIC S.A. z Gliwic, podczas których wykorzystano specjalistyczny sprzęt w postaci dronów z głowicą pomiarową. Dron pomiarowy z detektorem Nosacz wykonał kontrolę wszystkich wytypowanych budynków mieszkalnych (łącznie ponad 370 posesji), każdorazowo pobierając próbki z kontrolowanych kominów. W trakcie kontroli uzyskano prawie 400 wyników negatywnych (tj. wskazujących na brak spalania odpadów), 58 wyników podwyższonych oraz 2 wyniki pozytywne gdzie sprawców ukarano mandatem karnym. Kontrole z użyciem drona w tym roku są kontynuowane.
Walka o czyste powietrze trwa
Postęp technologiczny i nowoczesne rozwiązania z zakresu smart city pomagają miastom w walce o czyste powietrze. Katowice wykorzystują wspomniany już dron. Ponadto wzmocnienie komunikacji publicznej i jednoczesne ograniczenie ruchu samochodowego pozwolą ograniczyć emisję CO2 i szkodliwych pyłów. W Katowicach w ostatnich latach wybudowano 4 centra przesiadkowe, regularnie wymieniany jest tabor autobusowy na bardziej ekologiczny, miasto prowadzi także działania zmierzające do ograniczenia ruchu kołowego. – To, że ponad 100 autobusów spełnia rygorystyczną normę Euro 6 – w tym 20 to autobusy elektryczne oraz posiadanie największej sieci rowerów miejskich w województwie śląskim jest kolejnym krokiem Katowic w walce o neutralność klimatyczną. To właśnie takie działania, podejmowane na szeroką skalę, obejmujące tysiące miast na całym świecie przynoszą wymierne efekty – mówi Beata Urych, pełnomocnik prezydenta ds. klimatu i dodaje, że powietrze nie zna granic dlatego ważna jest solidarna walka, działania oraz wsparcie finansowe dla mieszkańców.
Opracowanie: Wydział Komunikacji Społecznej Urzędu Miasta Katowice
