Katowice zwyciężyły w kategorii miasto na prawach powiatu tegorocznego Rankingu Gmin Województwa Śląskiego organizowanego przez Fundację Rozwoju Demokracji Lokalnej im. Jerzego Regulskiego i Urząd Statystyczny w Katowicach. Nagrody wręczono we wtorek 19 listopada, w gmachu Sejmu Śląskiego. To nie jedyne wyróżnienie stolicy województwa śląskiego w ostatnim czasie.
– Katowice są świetnym przykładem tego w jaki sposób na terenach poprzemysłowych przeprowadzać transformację. W tym roku szczególnie mocno wybrzmiało to podczas tegorocznego Światowego Forum Miejskiego, gdzie równolegle do forum przyznawano nagrody LivCom Awards, a Katowice zdobyły Silver Award w kategorii Technology and Solution Award za projekt Intelligent Transport System in Katowice – mówi Marcin Krupa, prezydent Katowic. – Katowice zajmują wysokie miejsca również w rankingach lokalnych. Dziękuję Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej im. Jerzego Regulskiego oraz partnerowi merytorycznemu rankingu – Urzędowi Statystycznemu w Katowicach za zaangażowanie w rozwój samorządu i troskę o niego. Przygotowany przez te instytucje ranking Gmin Województwa Śląskiego 2024 daje nam możliwość weryfikacji czy nasze działania rozwijają miasto we właściwym kierunku – dodaje prezydent.
Ranking Gmin Województwa Śląskiego powstaje w oparciu o ocenę 16 wskaźników, takich jak: dochody gminy w przeliczeniu na jednego mieszkańca, wydatki majątkowe inwestycyjne budżetów gmin na jednego mieszkańca, poziom zadłużenia, wyniki egzaminu ósmoklasisty, migracja ludności czy wydatki na oświatę i szkolenia urzędników oraz przyrost naturalny. Utworzony wskaźnik rankingowy ocenia siłę rozwojową gminy w sferze gospodarczej, społecznej, środowiskowej i przestrzennej (rozwój zrównoważony).
Katowice były bezkonkurencyjne w grupie miast na prawach powiatu, jeśli chodzi o wydatki bieżące na oświatę, wychowanie i opiekę nad dzieckiem w wieku do lat trzech, to kwota nieco ponad 23,9 tys. zł na jednego mieszkańca w wieku przedprodukcyjnym w 2023 r. Stolica województwa śląskiego zajęła też pierwsze miejsce w kategorii dotyczącej liczby podmiotów gospodarki narodowej w REGON na 1000 ludności w wieku produkcyjnym w 2023 r. – z liczbą 337 podmiotów. W przypadku dochodów własnych budżetu per capita w latach 2021–2023 Katowice zajęły pierwszą lokatę osiągając pułap 5 948,14 zł. Pierwsze miejsce Katowice odnotowały również w kategorii salda migracji ludności w 2023 r. notując wynik na poziomie ponad 0,94 na 1000 mieszkańców, przy czym warto podkreślić, że tylko w dwóch miastach na prawach powiatu był to wynik dodatni. Drugą lokatę miasto uzyskało w kategorii dot. udziału środków przekazanych organizacjom pozarządowym i innym podmiotom prowadzącym działalność pożytku publicznego w wydatkach bieżących budżetów gmin w 2023 r. (1,96%).
Ze wskaźnikiem 4,452 Katowice zajęły pierwszą lokatę w rankingu miast na prawach powiatu. Za stolicą województwa znalazły się: Bielsko-Biała (3,705), Gliwice (3,573), Tychy (3,289) i Żory (3,192).
W przypadku tego Rankingu, organizatorzy ocenie poddają wszystkie gminy, miasta i miasta na prawach powiatu województwa śląskiego tworząc trzy odrębne kategorie oceny wskaźników. W tym roku Katowice zajęły pierwsze miejsce w kategorii miast na prawach powiatu. W pozostałych kategoriach zwyciężyły Ożarowice (gminy do 20 tys. mieszkańców) oraz Czeladź (gminy powyżej 20 tys. mieszkańców). Partnerem merytorycznym Rankingu Gmin jest Urząd Statystyczny w Katowicach. Celem przedsięwzięcia jest wyłonienie i promowanie gmin wyróżniających się pod względem rozwoju społeczno-gospodarczego.
Katowice wysoko w XX Rankingu Samorządów
Katowice uzyskały 65,27 pkt. w Rankingu Samorządów organizowanym przez Rzeczpospolitą i Życie Regionów. Oznacza to, że w kategorii miast na prawach powiatu stolica województwa śląskiego zajęła 7 miejsce spośród 65 sklasyfikowanych miast. W tej kategorii pierwsza nagroda przypadła Dąbrowie Górniczej, drugie miejsce zajął Olsztyn, a trzecie Gliwice. Uwzględniając tylko miasta wojewódzkie, Katowice zajęły drugie miejsce za wspomnianym Olsztynem.
Katowice szczególnie dobrze poradziły sobie w kategorii „dbałość o środowisko” uzyskując w niej 3 wynik wśród miast na prawach powiatu. Jak wskazuje redakcja Rzeczpospolitej w tym obszarze nacisk położony był na kwestie związane z ochroną środowiska i dostosowaniami do zmian klimatycznych, a poszczególne wskaźniki dotyczyły m.in. nakładów na zieloną infrastrukturę, efektywności gospodarki wodno-kanalizacyjnej, poziomu selektywnej zbiórki odpadów czy długości ścieżek rowerowych.
Czwarty wynik spośród miast na prawach powiatu Katowice osiągnęły w kategorii „dbałość o mieszkańców”. Tutaj oceniane były te obszary działalności samorządów, które mają największy wpływ na jakość życia mieszkańców. Brane były tu pod uwagą dane o wydatkach samorządu (m.in. na usługi w zakresie edukacji, kultury, sportu, transportu publicznego) oraz wymierne efekty tych nakładów (np. miejsca dla dzieci w żłobkach czy przedszkolach).
Istniejący od 20 lat Ranking Samorządów „Rzeczpospolitej” to jedna z najbardziej prestiżowych i wiarygodnych inicjatyw tego typu. Zgodnie z przyjętą metodologią, ranking weryfikuje skuteczność działań władz samorządu w kształtowaniu zrównoważonego rozwoju wspólnoty lokalnej, ujmowanego w strategicznych kategoriach: trwałości ekonomicznej, trwałości środowiskowej oraz trwałości społecznej. Na tej podstawie, redakcja Rzeczpospolitej wyłania i pokazuje samorządy, które są najskuteczniejsze na tych polach.
Opracowanie: Wydział Komunikacji Społecznej Urzędu Miasta Katowice