- 7 marca odbyło się coroczne spotkanie prezydenta Katowic z przedstawicielami organizacji pozarządowych.
- Nagrodę im. Józefa Kocurka w dziedzinie działalności społecznej otrzymał Mikołaj Rykowski.
- Nagrodę Prezydenta Miasta Katowice za działalność charytatywną otrzymała Fundacja Śląskie Anioły.
- W 2023 r. Katowice przeznaczyły na współpracę z podmiotami „III sektora” ponad 62,2 mln zł.
Stało się już tradycją, że podczas corocznych spotkań prezydenta Katowic z przedstawicielami organizacji pozarządowych wręczane są nagrody i wyróżnienia za działalność społeczną oraz charytatywną. Nagrodę im. Józefa Kocurka za szczególne zaangażowanie na rzecz mieszkańców miasta Katowice otrzymał w tym roku Mikołaj Rykowski.
– Organizacje pozarządowe są siłą napędową Katowic, realizując m.in. wartościowe projekty edukacyjne, kulturalne, sportowe oraz w obszarze polityki społecznej, których adresatem są seniorzy, młodzież czy rodziny z dziećmi. W ubiegłym roku, przeznaczyliśmy na działania sektora NGO ponad 62 mln zł. Tradycyjnie spotkaliśmy się z przedstawicielami organizacji pozarządowych, by podsumować rok, ale i wyróżnić tych najaktywniejszych. Już po raz dwunasty wręczamy Nagrodę im. Józefa Kocurka za działalność społeczną, która w tym roku trafiła do Mikołaja Rykowskiego, prezesa Fundacji Wolne Miejsce – powiedział Marcin Krupa, prezydent Katowic. – Mikołaj Rykowski jest osobą niezwykle charyzmatyczną i empatyczną, która od lat z ogromnym zaangażowaniem organizuje Wigilie i Śniadania Wielkanocne dla samotnych. To założyciel dwóch sklepów socjalnych „Spichlerz”, które łączą ideę niemarnowania żywności z pomocą osobom potrzebującym i zagrożonym wykluczeniem społecznym oraz twórca „Ministerstwa ds. Samotności”. Za lata pracy na rzecz drugiego człowieka, ale również Katowic, w imieniu miasta, bardzo Panu dziękuję – podsumował prezydent.
Utworzone w 2023 r. „Ministerstwo ds. Samotności” skierowane jest do osób w wieku senioralnym – dostępna tam przestrzeń obejmuje Bistro Spichlerz, w którym można zjeść niedrogie posiłki lunchowe, a gotowanie odbywa się zgodnie z zasadą niemarnowania żywności. To także przestrzeń na różnego rodzaju warsztaty, szkolenia, spotkania skierowane do osób w wieku senioralnym oraz dyżury poradnicze: prawne, psychologiczne, terapeutyczne. Fundacja Wolne Miejsce, której prezesem jest Mikołaj Rykowski realizowała również międzynarodową pomoc humanitarną na polsko-ukraińskim przejściu granicznym w Medyce, w Kijowie, we Lwowie oraz w Turcji po trzęsieniu ziemi.
– Bardzo dziękuję za uhonorowanie naszej ciężkiej pracy. Mówię naszej, bo tak naprawdę ta nagroda jest efektem współpracy wielu osób. Wigilie i Śniadania Wielkanocne dla samotnych, sklepy socjalne i ministerstwo – powstały dzięki wierze w te projekty i zaangażowaniu z jednej strony władz miasta z drugiej natomiast wolontariuszy i pracowników Fundacji. Muszę przyznać, że Ministerstwo ds. samotności to jest najcudowniejsze miejsce w moim życiu. Seniorzy, którzy do nas przychodzą już od progu się uśmiechają. To jest miejsce, które zmienia ludzkie życie – podkreślał odbierając nagrodę Mikołaj Rykowski, prezes Fundacji Wolne Miejsce.
Wyróżnienia za działalność społeczną
Oprócz wyłonienia zwycięzcy, jury zdecydowało o przyznaniu wyróżnień dla innych katowickich aktywistów. Za działalność społeczną wyróżniono Małgorzatę Herman – inicjatorkę i założycielkę Fundacji Wspólnie-Razem działającej na rzecz seniorów. Wyróżnienie zostało przyznane za działania mające na celu zwiększenie aktywności seniorów w lokalnej społeczności osiedla Tysiąclecia. Małgorzata Herman jest również inicjatorką i realizatorką programu profilaktycznego dla seniorów propagującego bezpieczeństwo, kulturę oraz zdrowie, a także członkinią Rady Seniorów Miasta Katowice.
Kolejnym wyróżnionym został Krzysztof Hołyński za aktywne włączanie się w budowanie współpracy pomiędzy katowickim samorządem a organizacjami pozarządowymi, m.in. poprzez udział w tworzeniu programów współpracy i udział w pracach zespołów doradczych oraz roboczych. Krzysztof Hołyński od 15 lat jest członkiem Stowarzyszenia MOST, a aktualnie Prezesem Zarządu Stowarzyszenia oraz kierownikiem Centrum Organizacji Pozarządowych.
Nagroda i wyróżnienia za działalność charytatywną
Nagrodę Prezydenta Miasta Katowice za działalność charytatywną otrzymała w tym roku Fundacja Śląskie Anioły. Fundacja wspiera dzieci w trudnej sytuacji życiowej, głównie uczniów szkół specjalnych i wychowanków domów dziecka. Wsparcie dzieci obejmuje: kompletowanie wyprawek szkolnych, dostarczanie przyborów szkolnych i materiałów kreatywnych w ciągu roku, organizacje spotkań świątecznych wraz z upominkami, organizowanie wycieczek krajoznawczych, spotkań edukacyjnych i warsztatów kreatywnych. Dodatkowo od 2 lat wsparciem objęte są również kobiety pokrzywdzone przez los w ramach projektu „Zbuntowane Anioły”. Jednym ze sposobów na zainteresowanie działalnością Fundacji są biegi charytatywne – to sposób zarówno na dobrą zabawę, jak i na przyciągnięcie tych, którzy chcą pomagać, bo dochód z biegów przeznaczany jest na działalność statutową fundacji, czyli pomoc dzieciom.
Dodatkowo, za działalność charytatywną prezydent Katowic Marcin Krupa przyznał dwa wyróżnienia. Pierwsze z nich trafiło do ks. abp Krzysztofa Nieciąga z Ekumenicznej Fundacji Bethlehem, której jest założycielem. Fundacja powstałej 14.02.2014 roku w Siemianowicach, a w 2018 roku przeniosła swoją działalność do Katowic pozyskując z zasobu miasta Katowice lokal na siedzibę i dalszą działalność. To także założyciel Charytatywnego Punktu Pomocy Rzeczowej „Otwarta Szafa”, który działa w Katowicach-Załężu, gdzie osoby potrzebujące mogą za darmo skorzystać z gromadzonych i dostępnych tam ubrań oraz przedmiotów codziennego użytku.
Drugie wyróżnienie przyznane zostało Górnośląskiemu Towarzystwu Charytatywnemu. Towarzystwo powstało w 1989 roku i od samego początku nastawione było na pomoc osobom zagrożonym wykluczeniem społecznym – samotnym, pozbawionym wsparcia rodziny i przyjaciół, żyjącym w skrajnym ubóstwie, będącym w kryzysie bezdomności. Od 34 lat GTCH prowadzi działalność na terenie miasta Katowice kierując swoje kompleksowe wsparcie do osób najbardziej potrzebujących. Aktualnie GTCH prowadzi całoroczną Jadłodajnię, w której dziennie wydaje posiłki dla 300-500 osób potrzebujących oraz Noclegownię dla Bezdomnych.
Nagrody w poprzednich latach
Nagroda za działalność społeczną im. Józefa Kocurka przyznawana jest katowickim społecznikom za ich bezinteresowną pracę na rzecz mieszkańców od 2012 r. Nagroda za działalność charytatywną przyznawana jest w tym roku po raz czwarty. W poprzednich latach laureatami nagrody prezydenta im. Józefa Kocurka za działalność społeczną byli: Marian Stolecki, Jolanta Grabowska-Markowska, Erwin Grzegorzek, Ignacy Walenty Nendza, Hufiec ZHP Katowice, Elżbieta Zacher, Bolesław Bobrzyk, Jadwiga Charyga, Bogdan Nowak, s. Anna Bałchan oraz Eugeniusz Poloczek. Natomiast laureatami nagrody prezydenta za działalność charytatywną, w poprzednich latach zostali: Mieczysław Kucharski, Wioletta Iwanicka-Richter oraz Dietmar Brehmer.
Katowice dla NGO
Warto przypomnieć, że miasto ściśle współpracuje z organizacjami pozarządowymi na wielu płaszczyznach. Dlatego w 2015 roku w Katowicach powołano Pełnomocnika Prezydenta ds. Organizacji Pozarządowych. W styczniu 2016 roku rozszerzono działalność Katowickiego Centrum Organizacji Pozarządowych na dwie lokalizacje, tj. ul. Młyńska 5 i ul. Kopernika 14. Jednocześnie, z uwagi na rosnące potrzeby organizacji i wysoką jakość usług COP, w 2023 r. otwarto drugą, większą siedzibę COP zlokalizowaną przy ul. Wita Stwosza 7. Na funkcjonowanie Centrum Organizacji Pozarządowych miasto przeznaczyło w latach 2016-2023 kwotę prawie 3 mln zł. Z pomocy COP w 2023 roku skorzystało 281 organizacji pozarządowych, a w poprzednich latach 2016-2022 COP wsparło łącznie 1201 NGO.
– Miniony rok to czas, w którym organizacje pozarządowe w Katowicach ponownie wykazały się niezwykłą aktywnością, realizując zarówno zadania obligatoryjne miasta, jak i różnorodne inicjatywy. Ich zaangażowanie obejmowało nie tylko działania długoterminowe, lecz także spontaniczne akcje, które urozmaicają przestrzeń miejską i wzmacniają lokalną społeczność. Szereg zadań publicznych realizowano przy wsparciu środków budżetu miasta, w tym z funduszy UNICEF, które przeznaczono na projekty pomocowe i integracyjne dla uchodźców z Ukrainy. Współpraca z organizacjami pozarządowymi jest nieoceniona, zwłaszcza w sytuacjach kryzysowych, gdzie ich zaangażowanie potwierdziło się jako niezbędne i skuteczne. Ich praca społeczna i wkład własny, w tym również finansowy, są nie tylko pomocne, ale także inspirujące, budując silniejsze więzi społeczne i tworząc lepsze warunki dla mieszkańców Katowic. – mówi Agnieszka Lis, pełnomocnik prezydenta ds. organizacji pozarządowych.
Od 2019 roku prezydent Katowic wdrożył konkurs dla organizacji pozarządowych na tzw. wkład własny, celem zapewnienia wsparcia w pozyskiwaniu środków pozabudżetowych na zadania publiczne skierowane do mieszkańców Katowic. W każdym roku na ten cel zabezpieczana jest kwota 500 tys. zł. W 2023 roku Katowice przeznaczyły na współpracę z podmiotami „trzeciego sektora” ponad 62,2 mln zł realizując wspólnie 561 projektów.
Opracowanie: Wydział Komunikacji Społecznej Urzędu Miasta Katowice
